Domain

دامنه در حقیقت نام وب سایت شما می باشد که از دو قسمت نام و پسوند تشکیل شده است. پسوندهای بین الملی رایج عبارتند از .com ، .net و .org که دارای مصارف عمومی می باشند و هر یک به ترتیب معرف سایتهای تجاری (Commercial) ، شبکه (Network) و سازمانی یا غیر انتفاعی (Organization) می باشند. در ثبت این دامنه ها هیچ محدودیتی وجود ندارد ولی نامها با اولویت درخواست ثبت می شوند و برای مدت یک تا ده سال (قابل تمدید) با توجه به حق الثبت پرداختی معتبر می باشند.
دامنه های .info ، .biz و .name نیز در زمره دامنه های قابل ثبت برای عموم ولی با کاربری خاص می باشند. پسوند .info برای سایتهای اطلاعاتی (Information) ، پسوند .biz برای سایتهای تجاری (Business) و پسوند .name هم فقط برای سایتهای شخصی مناسب می باشد استفاده از این سه پسوند در خارج از این چارچوب تعریف شده ممنوع و منجر به حذف دامنه و سلب حقوق مربوطه از مالک آنها خواهد شد. همچنین کلیه دامنه های بین المللی فوق و بسیاری از دامنه های محلی تابع قوانین حمایت کننده از علائم تجاری می باشند.
دامنه ها هر چند زیر نظر یک موسسه (ICANN) صادر می شوند اما پسوندهای گوناگون ممکن است ثباتهای (Registrar) گوناگون داشته باشند که به عنوان نماینده عمل می نمایند. هریک از این ثباتها می توانند در قبال دریافت مبالغی ناچیز امنیت یا خدمات بیشتری را ارائه نمایند. دقت فرمایید که ثبت دامنه ارتباط مستقیم با خدمات میزبانی نداشته و هریک از این خدمات را می توان از طریق تامین کنندگان مختلف تهیه نمود.
همانطور که برای تهیه یک محل سکونت یا تجارت اولین سوال آدرس منطقه مورد نظر است، برای وب سایت نیز این امر اولین مرحله برای شروع می باشد و همانطور که در دنیای واقعی نیز آدرس شما بیانگر بسیاری از نکات برای مخاطبین قبل از رویارویی با شما می باشد. دردنیای مجازی نیز این امر صادق است. آدرس شما مثلا در یک محل گرانقیمت یا یک ساختمان معروف گویای سطح بالای فعالیت شماست ، آدرس دفتر کار شما در یک محل مسکونی ممکن است مشکلاتی را برای شما بوجود آورد یا مراجعین شما را دچار سردر گمی نماید ، فعالیتهای تجاری در مناطق مسکون? ممکن است با محدودیتهایی روبرو گردد. با کمی تفاوت می توان مشخصه های مشابهی را نیز برای آدرس مجازی تعریف نمود. هر سایت می تواند از طریق تعداد نامحدودی آدرس ثبت شده قابل دسترسی باشد. به همین دلیل ابتدا به اجزا و خصوصیات آدرس یک سایت اشاره می نماییم.
پسوند :
انتخاب پسوند برای یک آدرس اجباری است ، پسوند را می توان از میان گزینه های موجود و با توجه به نوع یا محل فعالیت انتخاب نمود. پسوندهای مجاز و معتبر در واقع پسوندهایی می باشند که توسط کمیته مخصوص تایید و تصویب پسوندها یعنی ICANN تایید شده باشند. این پسوندها از نظر فنی Top Level Domain یا به اختصار TLD اطلاق می گردند که می توان آنها را در سه دسته کلی به ترتیب زیر تقسیم بندی نمود:

• پسوندهای عمومی (gTLD):

این پسوند ها که عبارتند از.com , .net , .org برای ثبت و استفاده عموم و هر نوع کاربری مجاز (قانونی) قابل استفاده می باشند. ثبت این دامنه ها از طریق شرکتهایی با عنوان Registrar که توسط ICANN معتبر اعلام شده اند یا نمایندگیهای مجاز آنها امکان پذیر می باشد. هر چند دامنه های فوق هر یک از اختصارهایی برای منظور خاص اقتباس گردیده اند ( .org ارگانها و مراکز غیر انتفاعی ، .net شبکه و خدمات اینترنتی ، .com بنگاهها و مراکز اقتصادی ) ولی در عمل محدودیتی برای استفاده از این پسوندها وجود ندارد. در این میان پسوند .com بیشترین متقاضی را در بر داشته و که در حال حاضر بیش از چهل میلیون دامنه بر روی این سه پسوند ثبت می باشند و در حدود 90 درصد از پسوند .com استفاده شده است.

• پسوندهای اختصاصی (ویژه):

پسوندهایی که افراد و سازمانهایی با مشخصات و فعالیتهای خاص بر روی آنها می توانند اقدام به ثبت دامنه نمایند یا فعالیت بر روی این پسوند ها می بایست از قوانین خاصی تابعیت بنماید. مانند .biz , .edu , .info , .gov , .int , .pro , aero, .arpa , .coop, .museum که در هنگام ثبت یا در مدت استفاده ارائه مدارک و رعایت قوانینی خاص اجباری خواهد بود.

• پسوندهای ملی (کشوری):

علاوه بر پسوندها عمومی و خاص ، کشورهای مختلف نیز می توانند اقدام به درخواست پسوند با کد اختصاری کشور خود (دو حرفی) را بنمایند. اداره این پسوندها ، قوانین و نحوه تخصیص آنها در اختیار دولتها یا مراکز معرفی شده توسط مراجع رسمی هر کشور خواهد بود. کشورها مختلف می توانند ثبت این دامنه ها را برای سایر ملیتها آزاد یا محدود نموده و یا بطور کلی هرگونه رویه خاصی را در این خصوص اتخاذ نمایند. پسوندهای دو حرفی بعضی از ملیتها با بعضی از کلمات اختصاری تشابه داشته که این کشورها از این فرصت استفاده نموده و به فروش عمومی پسوندها خود اقدام می نمایند. پسوندهایی نظیر .ws , .tv , .cc , .fm , .mw , .it و غیره ... از این قبیل می باشند.
بسیاری از کشورها پسوند خود را به سطوح دیگری نیز تقسیم می نمایند. مثلا .ir که پسوند کشور ایران است به .org , .net , .co , .id , edu تقسیم گردیده که بعضی از این پسوندها مخصوص فعالیتهای خاص در نظر گرفته شده اند.

جدول پسوند‌های دامنه‌های اینترنتی جدول پسوند‌های دامنه‌های اینترنتی

پسوند	توضیحات
.net	این دامنه یک دامنهٔ عام اینترنتی می‌باشد که در سیستم نامگذاری اینترنت کاربرد دارد و در سال 1985 ساخته شده‌است. این دامنه در حال حاضر توسط شرکت وری‌ساین اداره می‌شود.
.com	یک دامنهٔ اینترنتی عام می‌باشد که در سیستم دامنه‌ای اینترنت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دامنه در ژانویهٔ سال 1985 ایجاد شد و تبدیل به بزرگترین دامنهٔ عام ورد استفادهٔ اینترنتی شد. این دامنهٔ در ابتدا مورد استفادهٔ وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا بود.
.info‏	(کوتاه‌شدهٔ ‎.information‏) یکی از دامنه‌های عمومی سطح بالاست که برای وب‌گاه‌های اطلاعاتی در نظر گرفته شده است و مصارف محدود ندارد.
.ws	خصوص سایتهای منبع یعنی معمولا برای سایتهایی که نقش منبعی بزرگ از اطلاعات و یا فایلها و... را دارند بکار می رود. این نوع حوزه مخففWestern Samoa ( کشور ساموا ) است ولی همانطور که از ظاهر آن پیداست شباهت زیادی به مخفف کلمهWeb Site دارد به همین دلیل بسیاری از سایتها از این نوع حوزه استفاده می کنند.
.co.uk .org.uk .me.uk	UK مخفف United Kingdom بوده و در واقع این پسوند مخصوص ایالت بریتانیا و ایرلند است اما در حال حاضر به صورت پسوندی برای بسیاری از سایتهای اروپایی تبدیل شده است.
.org‏	این دامنه از دامنه‌های عام اینترنتی می‌باشد که در سیستم نامگذاری دامنه‌های اینترنتی استفاده می‌شود. این دامنه همینطور جزء 10 دامنهٔ اصلی می‌بود که در ژانویهٔ 1985 برای نامگذاری سازمان‌هایی که شرایط لازم برای استفاده از سایر دامنه‌ها را نداشتند ایجادشد. در حال حاضر هر کسی می‌تواند در نامگذاری‌ها از این دامنه استفاده‌کند. مدیریت این دامنه از ژانویه سال 2003 در اختیار شرکت «Public Interest Registry» می‌باشد. این دامنه بیشتر به سازمان‌های غیر دولتی ارتباط داده‌می‌شود و موسسات خیریه نیز از این دامنه بهره می‌برند.
.biz	یک دامنهٔ عام اینترنتی می‌باشد که هدف آن وب‌گاه‌های تجارتی می‌باشد. این دامنه در سال 2001 ایجادشد و توسط شرکت «Neulevel» اداره می‌شود. امکان ثبت این دامنه برای هر کس و به هر منظوری وجوددارد. این دامنه در کشور ترکیه بعلت اینکه «biz» به معنی «ما» می‌باشد محبوب است و استفاده می‌شود. وب‌گاه‌های ترکیه‌ای از این دامنه بعلت اینکه وقتی biz.مثلاً برای وب‌گاهی استفاده می‌شود ترجمهٔ آن «ما مثلاً هستیم» می‌شود بسیار استفاده می‌کنند. برای مثال : anneyiz.biz ترجمهٔ آن «ما مادران هستیم» می‌شود و superiz.biz به «ما فوق‌العاده هستیم» ترجمه می‌شود.
‎.name‏	مخصوص اشخاص حقیقی است یعنی هر کسی که می خواهد یک سایت شخصی برای خود ایجاد کند می تواند از این نوع دامین استفاده کند.
.mobi	دامنه اینترنتی مرتبط با موبایل mobile و دستگاه‌های همراه می‌باشد، و برای دسترسی به اینترنت به وسیلهٔ این دستگاه‌ها راه اندازی شده‌است.
‎.ir‏	پسوند دامنه اینترنتی کشور ایران است. مسئول ثبت دامنه‌های با این پسوند پژوهشگاه دانش‌های بنیادی (مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات) واقع در تهران است طبق گزارش وب‌گاه این مرکز، تا اواخر سپتامبر 2009 بیش از 120700 دامنه با این پسوند در اینترنت ثبت شده‌است. دکتر سیاوش شهشهانی رییس واحد ثبت دامنه اینترنتی ‎.ir است.
.ac.ir‏	فقط برای دانشگاه‌ها یا مؤسسات آموزشی دارای مجوز رسمی از آموزش عالی ایران و تنها با ارائه مجوز رسمی و احراز هویت فرد ثبت کننده به عنوان نماینده و یا عضو رسمی هیئت علمی موسسه یا دانشکده، ثبت دامنه ممکن می‌شود.
.co.ir‏	فقط برای شرکت‌های سهامی خاص، سهامی عام، مسئولیت محدود و تضامنی و با ارائهٔ مدارک ثبت شرکت و احراز هویت فرد ثبت کننده به عنوان نماینده و یا عضو هیئت مدیره شرکت قابل ثبت است.
.gov.ir‏	فقط برای مؤسسات یا سازمان‌های دولتی و احراز هویت فرد ثبت کننده به عنوان نماینده و یا عضو هیئت رئیسه سازمان یا موسسه دولتی قابل ثبت است.
.id.ir‏	فقط برای افراد دارای ملیت ایرانی و با ارائهٔ کارت ملی و کد پستی 10 رقمی قابل ثبت است.
.net.ir‏	فقط برای سرویس‌دهندگان رسمی اینترنت و با فقط با ارائهٔ مجوز سازمان تنظیم مقررات رادیویی، مدارک ثبت شرکت و احراز هویت فرد ثبت کننده به عنوان نماینده و یا عضو هیئت مدیره شرکت قابل ثبت است.
.org.ir‏	فقط برای مؤسسات و سازمان‌های خصوصی و فقط با ارائهٔ مدارک ثبت و احراز هویت فرد ثبت کننده به عنوان نماینده و یا عضو هیئت رئیسه سازمان یا موسسه خصوصی قابل ثبت است.
.sch.ir‏	فقط برای مدارس و با ارائهٔ مجوز آموزش و پرورش و احراز هویت مدیر مدرسه قابل ثبت است.
.ایران.ir‏	مخصوص ثبت دامنه با حروف فارسی مانند www.اینترنت-هوشمند.ایران.ir که البته این دامنه‌ها فقط از طریق مرورگرهای خاصی در دسترس قرار می‌گیرند (مانند موزیلا)

نام دامنه:
پس از انتخاب پسوند نام دامنه مهمترین قسمت تشکیل دهنده آدرس یک سایت می باشد. این نام از ترکیب 3 الی 64 حرف ، عدد یا خط تیره (بدون فاصله) تشکیل می گردد. اگر در ثبت عبارت خاصی به عنوان نام دامنه خود اصرار دارید که این عبارت قبلا ثبت شده باشد گریزی غیر از تغییر پسوند مورد نظر خود نخواهید داشت.
چنانچه آدرس سایت شما حاوی علامت تجاری شما باشد، می توانید جهت اطمینان از دسترسی آسانتر و حفاظت از نام تجاری خود کلیه مشتقات و ترکیبهای آنرا بر روی پسوندهای مختلف ثبت نمایید.
زیر دامنه (Sub Domain):
انتخاب پیشوند کاملا اختیاری می باشد ، اما بعضی از پیشوندها بطور پیش فرض برای دسترسی به قسمتها و خدمات خاصی از سایت شما اختصاص داده می شوند. مثلا www. برای دسترسی به صفحات سایت ftp. برای دریافت و ارسال فایل mail. برای دریافت و ارسال نامه های الکترونیکی و غیره ... البته دارنده یک دامنه بر روی یک پسوند مجاز به تعریف زیر دامنه ها به تعداد نامحدود می باشد. برای این منظور می بایست با سرویس دهنده سایت خود مشورت نمایید.

توجه به نکات زیر به هنگام ثبت دامنه لازم است:

• عبارت انتخابی تشابه با نام تجاری معروف و معتبر نداشته باشد.
• کوتاه و متشکل از حداقل تعداد حروف باشد.
• تلفظ و بخاطر سپردن آن آسان باشد.
• حتی المقدور با نوع فعالیت سایت ارتباط داشته باشد.
• از اعداد و خط تیره استفاده نشده یا حداقل استفاده صورت گیرد.
• مشابه نام سایت دیگری که موجب سردرگمی بازدید کنندگان شود نباشد.
• برای اطمینان از مالکیت دامنه هنگام ثبت آن بهتر است از قرار گرفتن آدرس پست الکترونیکی خود در قسمت Admin Contact مشخصات دامنه مطمئن شوید.
• حتی المقدور از طریق مراکزی برای ثبت دامنه خود اقدام نمایید که کلمه عبور و مجوز جابجایی و تغییرات را در اختیار شما قرار می دهند.
• حتما شرایط و تعهدات ثبت کننده دامنه و نمایندگیهای و همچنین شرایط اختصاصی پسوند مورد تقاضی را مطالعه و از تبعات حقوقی اقدامات خود آگاه شوید.
• هرگز از آدرس مجهول یا غیر واقعی در مشخصات دامنه خود استفاده ننمایید.
• قبل از انتخاب دامنه مطمئن شوید که علامت تجاری یا هر گونه علامت ثبت شده دیگر که متعلق به غیر بوده و شما قانونا مجوز رسمی جهت استفاده از آنرا ندارید در آدرس شما بکار نرفته باشد.
• درصورتی که نام مورد نظر شما قبلا ثبت شده و تاریخ انقضای آن نزدیک است می توانید از خدمات دهنده خود تقاضای خدمات پیش سفارش (Back Order) دامنه را بنمایید.
• هرگز از DNS شرکتها و خدمات دهنده هایی که مجاز به استفاده از آن نمی باشید در دامنه خود استفاده نکنید و ابن مشخصات را بدون مشورت با شخص فنی تغییر ندهید. زیرا هر تغییر? در این مشخصات می تواند منجر به غیر فعال شدن سایت شما گردد.
• اعتبار دامنه خود را حت? المقدور تا یک ماه قبل از سر رسید انقضا تجدید نمایید.
• جهت انتقال دامنه ها از یک ثبت کننده به ثبت کننده دیگر یکماه زودتر از تاریخ انقضا اقدام نمایید.
• به محل و حساسیتهای سیاسی و اقتصادی ثبت کننده خود دقت نمایید، در صورت وجود دعاوی در ارتباط با پسوندهای عمومی و اختصاصی محل دادگاه رسیدگی کننده ، محل ثبت کننده دامنه خواهد بود.
• در ارتباط با استفاده از دامنه قوانین بین المللی و قوانین محلی را همزمان در نظر داشته باشید.
• از خدمات مانیتور مشخصات دامنه یا مخفی نمودن مشخصات خود برای جلوگیری از مزاحمتهای تبلیغاتی و سرقت دامنه خود استفاده نمایید.