• PaaS - SaaS - IaaS

  مدل‌های ارائه خدمات در رایانش ابری
  خدمات رایانش ابری را می‌توان در سه‌ گروه عمده تقسیم‌بندی کرد:

     زیر ساخت به عنوان خدمت یا به اختصار [1] IaaS :
  پایه‌ای‌ترین خدمات زیرساخت مانند تهیه‌ی سرور، پردازنده، فضای ذخیره‌سازی و دیگر منابع بر حسب نیاز در این مدل ارائه می‌شود. در حال حاضر غالب خدماتی که تحت فناوری رایانش ابری در داخل کشور ارائه می‌شود از این نوع است.

     بستر به عنوان خدمت یا به اختصار  [2] PaaS :
  این خدمات شامل نرم‌افزار و سرویس‌هایی است که به کاربران اجازه می‌دهد با استفاده از ابزارهای عرضه شده توسط ارائه‌دهنده، برنامه‌های کاربردی و نرم‌افزار ایجاد کنند. این خدمات می‌تواند شامل ویژگی‌های از پیش پیکربندی شده‌ای باشد که مشترکین می‌توانند به عضویت آن در بیایند و از آن‌ها استفاده کنند.

    نرم‌افزار  به عنوان خدمت یا به اختصار [3] SaaS :
  خدمات این گروه تنوع زیادی دارند؛ چرا که بیشتر خدمات ارائه شده از یک برنامه کاربردی می‌تواند تحت عنوان خدمات نرم‌افزاری در اختیار کاربر قرار گیرد. در این روش کاربر با یک حساب کاربری و بر بستر اینترنت می‌تواند از نرم‌افزار استفاده کند. همچنین به‌روزرسانی و نگهداری این نرم‌افزارها به عهده ارائه دهنده خدمت است.

  در سال‌های اخیر استقبال از این فناوری در بازار نرم‌افزارهای سازمانی افزایش یافته و عرضه‌کنندگان، علاوه بر روش‌های معمول، راهکارهای خود را بر بستر این فناوری نیز فراهم کرده‌اند. در مقاله بعد به دلایل این استقبال و مزایای این فناوری در بازار نرم‌افزارهای سازمانی خواهیم پرداخت.

  [1]-Infrastructure as a service
  [2]-Platform as a service
  [3]-Software as a Service

B

• BI

  هوش تجاری یا BI چیست؟
  هوش تجاری (Business Intelligence) یعنی «داشتن دانشی فراگیر از همه عواملی که بر سازمان موثر است.» داشتن دانشی عمیق نسبت به همه عوامل مثل مشتریان (جامعه و مخاطبین، ارباب‌رجوع و ...) رقبا، محیط اقتصادی، عملیات و فرآیندهای سازمانی (مالی، فروش، تولید، منابع انسانی و...) که تاثیر زیادی بر کیفیت تصمیمات مدیریتی در سازمان می‌گذارد هوش سازمانی است.

• BPM

  چرخه حیات فرایندهای کسب و کار

  مدیریت فرایند کسب و کار طی یک چرخه اتفاق می‌افتد. این چرخه شامل فازهایی است که به هم مرتبط می‌باشند:

  • طراحی و آنالیز

  فاز طراحی و آنالیز نقطه شروع این چرخه می‌باشد. در این مرحله سازمان، فرایندهای تجاری و محیط فنی و تکنیکی بررسی می‌شوند و بر مبنای این بررسی فرایندها شناسایی، بازبینی، اعتبارسنجی می‌شوند و در نهایت با مدلسازی ارائه می‌شوند. فرایندهایی که با مدلها و نشان گذاری‌های گرافیکی ارائه می‌شوند باعث تسهیل در فهم فرایندها می‌شوند بنابراین ذینفعان مختلف می‌توانند به صورت مؤثر در تعریف و بهبود فرایندها شرکت کنند. تکنیکهای مدل‌سازی، اعتبارسنجی، شبیه‌سازی و تأیید فرایند در این فاز انجام می‌شوند.

  • پیکربندی

  پس از مدل‌سازی و تأیید فرایندها، این فرایندها باید پیاده‌سازی شوند. روش‌های مختلفی برای انجام این کار موجود می‌باشد. آنها می‌توانند با یک مجموعه از سیاستها و رویه‌هایی که توسط افراد سازمان پذیرفته شده‌است انجام شوند. در این حالت ممکن است که اجرای فرایندها بدون هیچ سیستم نرم‌افزاری باشد. در این مرحله سیستم نرم‌افزاری برای اجرای فرایندها پیاده‌سازی می‌شود. مدلسازی فرایندها در پیاده‌سازی این سیستم‌ها کمک می‌کند. این سیستم باید مطابق با محیط سازمان و فرایندهای تأیید شده ان باشد. این پیکربندی شامل تعاملات کارمندان با سیستم و یکپارچه کردن سیستم‌های نرم‌افزاری موجود با سیستم مدیریت فرایند تجاری می‌باشد. اغلب در سازمانها فرایندها با سیستم‌های موجود پشتیبانی می‌شوند در این فاز پیکربندی باید بتوان سیستم‌های موجود را به سیستم مدیریت فرایند تجاری ضمیمه کرد. سیستم مدیریت اطلاعات فرایندهای تجاری جنبه تراکنشی دارد.

  • اجرایی کردن

  بعد از پیکربندی سیستم فرایندها به صورت قانونی در می‌آیند. این فاز فرایندهای واقعی و در حال اجرا را شامل می‌شود. فرایندها برای رسیدن به اهداف کسب و کار راه‌اندازی شده‌اند. این فرایندها رویدادهای تعریف شده را دنبال می‌کنند. سیستم مدیریت فرایند تجاری به طور مؤثر اجرای فرایندهای تجاری را کنترل می‌کند. مولفه نظارت در سیستم مدیریت فرایند تجاری وضعیت فرایندها را مشخص می‌کند. نظارت فرایندها یک مکانیزم مهم در صحت اطلاعات فرایندها می‌باشد. اطلاعات مربوط به جزییات فرایندها در سیستم مدیریت فرایند تجاری قابل دسترس می‌باشد. اطلاعات نظارتی بر مبنای وضعیت فرایندها می‌باشد. در این فاز داده‌های اجرایی با ارزش به صورت Log File جمع‌آوری می‌شوند.

  • ارزیابی

  در این فاز از اطلاعات موجود برای ارزیابی و بهبود مدلهای فرایندی استفاده می‌شود. این ارزیابی با تکنیک‌های مانند کاوش فرایند و نظارت بر فعالیتهای تجاری انجام می‌شود. این تکنیک‌ها به شرح زیر می‌باشند:

  • • کاوش فرایند

  کاوش فرایند مجموعه‌ای از روشها و ابزارهای مرتبط با نظارت بر فرایند می‌باشد. هدف از کاوش فرایند، تحلیل ثبت وقایع (Event Logs) استخراج شده در طی نظارت بر فرایند و مقایسه آنها با یک مدل فرایند منطقی می‌باشد. این کاوش را از سه منظر می‌توان بررسی کرد: منظر فرایندی: در این منظر کنترل گردش کار و علت انجام فرایندها بررسی می‌شود. منظر سازمانی: در این منظر ساختار سازمانی و افراد درگیر در فرایند مورد نظر می‌باشند. منظر داده‌ای: در این منظر داده‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند.

  • • نظارت بر فعالیت تجاری
    • نظارت بر فعالیت تجاری، نظارت اتوماتیک بر فعالیت فرایند کسب و کار است و به صورت ماژولی در سیستم مدیریت فرایند تجاری پیاده‌سازی می‌شود. به منظور استفاده از BAM باید شاخص‌های کلیدی کارایی شناسایی شوند و سیستمی به منظور نظارت و پاسخگویی به تغییرات به صورت بی‌درنگ ساخته شود.

C

• Cloud Computing

  رایانش ابری (Cloud Computing) مدلی از رایانش است که امکان دسترسی فراگیر (یا همه‌جایی)، آسان، مبتنی بر نیاز و ارزان به منابع رایانه‌ای و داده را به صورت اشتراکی برای کاربران رایانه‌ها و سایر دستگاه‌ها فراهم می‌کند. به عبارت دیگر، رایانش ابری نوعی رایانش مبتنی بر اینترنت است که در آن سرویس‌هایی از قبیل سرور، فضای ذخیره‌سازی، نرم افزار و … از طریق اینترنت در اختیار رایانه‌ها و دستگاه‌های مشتریان قرار می‌گیرد.

• Cross Browser

  Cross Browser به معنی قابلیت پشتیبانی یک وب‌سایت، یک نرم‌افزار تحت وب، یک ساختار HTML و یا یک اسکریپت Client Side از تمامی مرورگرها است.
  به عبارت دیگر زمانی به یک وب‌سایت Cross Browser گفته می‌شود که در تمامی نسخه‌های تمامی‌ مرورگرهایی که تا به حال ایجاد شده‌اند و مورد استفاده قرار می‌گیرند یکسان نمایش داده شود.
  عبارت Cross Browser معمولا با عبارت Multi-Browser که به معنی پشتیبانی از چند مرورگر است اشتباه گرفته می‌شود.
  استفاده از واژه Cross Browser در جنگ مرورگرها (سال‌های 1990 به بعد) مرسوم شد. در آن زمان Cross Browser به وب‌سایت‌هایی گفته می‌شد که در هر دو مرورگر Internet Explorer و Netscape Navigator نمایش داده می‌شدند.
  در آن زمان سازندگان مرورگرها، برای پیشی گرفتن قابلیت‌هایی را به نرم‌افزار خود اضافه می‌کردند. هر چند اکثر این قابلیتها یکسان بود ولی طرز برخورد مرورگرها با این قابلیت‌ها متفاوت بود.
  وجود این تفاوت‌ها باعث ایجاد واژه Cross Browser شد.
  امروزه یکی از مهمترین دقدقه‌های طراحان وب، Cross Browser بودن وب‌سایت است که دلیل عمده آن نقصها و ایرادات بیشمار در نسخه‌های مختلف (به خصوص نسخه‌های قدیمی‌تر) مرورگر Internet Explorer می‌باشد.

D

• Data Base

  بانک اطلاعاتی یا پایگاه داده یا دیتابیس (data base) به مجموعه ای از اطلاعات با ساختار منظم  گفته می شود. این پایگاه های اطلاعاتی معمولاً در قالبی که برای دستگاه ها و رایانه ها قابل خواندن و قابل دسترسی باشند ذخیره می شوند.
  
  پایگاه داده اس کیو ال چیست ؟ با گسترش طراحی وب سایت های پویا در شبکه جهانی وب نیاز به یک پایگاه داده و بانک اطلاعاتی (database) بزرگ برای مدیریت محتوا  احساس میشد. مدیریت پایگاه داده ها یک فرایند پیچیده است ، که به طور قابل توجهی با برنامه و زبان برنامه نویسی SQL این نیاز برطرف شده است.
  
  پایگاه داده در اصل مجموعه ای سازمان یافته از اطلاعات است. این واژه از دانش رایانه سرچشمه می گیرد ،اما کاربر وسیع و عمومی نیز دارد، این وسعت به اندازه ای است که مرکز اروپایی پایگاه داده (که تعاریف خردمندانه ای برای پایگاه داده ایجاد می کند) شامل تعاریف غیر الکترونیکی برای پایگاه داده می باشد. در این نوشتار به کاربرد های تکنیکی برای این اصطلاح محدود می شود.
  
  یک تعریف ممکن این است که: پایگاه داده مجموعه ای از رکورد های ذخیره شده در رایانه با یک روش سیستماتیک (اصولی) مثل یک برنامه رایانه ای است که می تواند به سوالات کاربر پاسخ دهد. برای ذخیره و بازیابی بهتر، هر رکورد معمولا به صورت مجموعه ای از اجزای داده ای یا رویداد ها سازماندهی می گردد.
  
  بخش های بازیابی شده در هر پرسش به اطلاعاتی تبدیل می شود که برای اتخاذ یک تصمیم کاربرد دارد. برنامه رایانه ای که برای مدیریت و پرسش و پاسخ بین پایگاه های داده ای استفاده می شود را مدیر سیستم پایگاه داده ای یا به اختصار (DBMS) می نامیم. خصوصیات و طراحی سیستم های پایگاه داده ای در علم اطلاعات مطالعه می شود.
  
  مفهوم اصلی پایگاه داده این است که پایگاه داده مجموعه ای از رکورد ها یا تکه هایی از یک شناخت است. نوعا در یک پایگاه داده توصیف ساخت یافته ای برای موجودیت های نگه داری شده در پایگاه داده وجود دارد: این توصیف با یک الگو یا مدل شناخته می شود. مدل توصیفی، اشیا پایگاه های داده و ارتباط بین آنها را نشان می دهد. روش های متفاوتی برای سازماندهی این مدل ها وجود دارد که به آنها مدل های پایگاه داده گوییم.
  
  پرکاربرد ترین مدلی که امروزه بسیار استفاده می شود، مدل رابطه ای است که به طور عام به صورت زیر تعریف می شود: نمایش تمام اطلاعاتی که به فرم جداول مرتبط که هریک از سطر ها و ستونها تشکیل شده است(تعریف حقیقی آن در علم ریاضیات برسی می شود). در این مدل وابستگی ها به کمک مقادیر مشترک در بیش از یک جدول نشان داده می شود. مدل های دیگری مثل مدل سلسله مراتب و مدل شبکه ای به طور صریح تری ارتباط ها را نشان می دهند.
  
  در مباحث تخصصی تر اصتلاح دادگان یا پایگاه داده به صورت مجموعه ای از رکورد های مرتبط با هم تعریف می شود. بسیاری از حرفه ای ها مجموعه ای از داده هایی با خصوصیات یکسان به منظور ایجاد یک پایگاه داده ای یکتا استفاده می کنند.
  
  معمولا DBMS ها بر اساس مدل هایی که استفاده می کنند تقسیم بندی می شوند: ارتباطی،شی گرا، شبکه ای و امثال آن. مدل های داده ای به تعیین زبانهای دسترسی به پایگاه های داده علاقه مند هستند. بخش قابل توجهی از مهندسی DBMS مستقل از مدل های می باشد و به فاکتور هایی همچون اجرا، همزمانی،جامعیت و بازیافت از خطاهای سخت افزاری وابسطه است.در این سطح تفاوت های بسیاری بین محصولات وجود دارد.

  معروف‌ترین نرم افزارهای مدیریت پایگاه داده می توان به چند نمونه زیر اشاره کرد:
  
  1.Oracle
  2.Microsoft SQL Server
  3.MySQL
  4.PostregSQL
  5.DB2
  6.Microsoft Access

• Data Security

  بر اساس تعاریف توافق‌شده جهانی، امنیت اطلاعات به فرآیند حفاظت (Protection) اطلاعات در برابر انواع کارهای غیرمجاز (Unauthorized) شامل دسترسی (Access)، استفاده (Use)، افشا (Disclosure)، اختلال (Disruption)، تغییر (Modification)، مطالعه (Perusal)، بازرسی (Inspection)، ضبط (Recording) یا تخریب (Destruction) گفته می‌شود

• DNS

  کامپیوترها برای اتصال به یکدیگر از آدرسIP استفاده می‌کنند. آدرس‌های IP ، دنباله‌ای از اعداد هستند که به صورت یک آدرس دیجیتالی عمل نموده و به کامپیوترها امکان‌ می‌دهند اطلاعات مختلف را دریافت یا ارسال کنند. به خاطر سپردن این دنباله عدد بلند برای رایانه‌ها آسان است اما برای انسان نه. در‌ واقع ما در به‌ یاد سپردن نام‌ها بهتر عمل می‌کنیم و اینجاست کهDNS (Domain Name Service)به کمک ما می آید.

• Domain

  دامنه در حقیقت نام وب سایت شما می باشد که از دو قسمت نام و پسوند تشکیل شده است. پسوندهای بین الملی رایج عبارتند از .com ، .net و .org که دارای مصارف عمومی می باشند و هر یک به ترتیب معرف سایتهای تجاری (Commercial) ، شبکه (Network) و سازمانی یا غیر انتفاعی (Organization) می باشند. در ثبت این دامنه ها هیچ محدودیتی وجود ندارد ولی نامها با اولویت درخواست ثبت می شوند و برای مدت یک تا ده سال (قابل تمدید) با توجه به حق الثبت پرداختی معتبر می باشند.
  دامنه های .info ، .biz و .name نیز در زمره دامنه های قابل ثبت برای عموم ولی با کاربری خاص می باشند. پسوند .info برای سایتهای اطلاعاتی (Information) ، پسوند .biz برای سایتهای تجاری (Business) و پسوند .name هم فقط برای سایتهای شخصی مناسب می باشد استفاده از این سه پسوند در خارج از این چارچوب تعریف شده ممنوع و منجر به حذف دامنه و سلب حقوق مربوطه از مالک آنها خواهد شد. همچنین کلیه دامنه های بین المللی فوق و بسیاری از دامنه های محلی تابع قوانین حمایت کننده از علائم تجاری می باشند.
  دامنه ها هر چند زیر نظر یک موسسه (ICANN) صادر می شوند اما پسوندهای گوناگون ممکن است ثباتهای (Registrar) گوناگون داشته باشند که به عنوان نماینده عمل می نمایند. هریک از این ثباتها می توانند در قبال دریافت مبالغی ناچیز امنیت یا خدمات بیشتری را ارائه نمایند. دقت فرمایید که ثبت دامنه ارتباط مستقیم با خدمات میزبانی نداشته و هریک از این خدمات را می توان از طریق تامین کنندگان مختلف تهیه نمود.
  همانطور که برای تهیه یک محل سکونت یا تجارت اولین سوال آدرس منطقه مورد نظر است، برای وب سایت نیز این امر اولین مرحله برای شروع می باشد و همانطور که در دنیای واقعی نیز آدرس شما بیانگر بسیاری از نکات برای مخاطبین قبل از رویارویی با شما می باشد. دردنیای مجازی نیز این امر صادق است. آدرس شما مثلا در یک محل گرانقیمت یا یک ساختمان معروف گویای سطح بالای فعالیت شماست ، آدرس دفتر کار شما در یک محل مسکونی ممکن است مشکلاتی را برای شما بوجود آورد یا مراجعین شما را دچار سردر گمی نماید ، فعالیتهای تجاری در مناطق مسکون? ممکن است با محدودیتهایی روبرو گردد. با کمی تفاوت می توان مشخصه های مشابهی را نیز برای آدرس مجازی تعریف نمود. هر سایت می تواند از طریق تعداد نامحدودی آدرس ثبت شده قابل دسترسی باشد. به همین دلیل ابتدا به اجزا و خصوصیات آدرس یک سایت اشاره می نماییم.
  پسوند :
  انتخاب پسوند برای یک آدرس اجباری است ، پسوند را می توان از میان گزینه های موجود و با توجه به نوع یا محل فعالیت انتخاب نمود. پسوندهای مجاز و معتبر در واقع پسوندهایی می باشند که توسط کمیته مخصوص تایید و تصویب پسوندها یعنی ICANN تایید شده باشند. این پسوندها از نظر فنی Top Level Domain یا به اختصار TLD اطلاق می گردند که می توان آنها را در سه دسته کلی به ترتیب زیر تقسیم بندی نمود:

  • پسوندهای عمومی (gTLD):

  این پسوند ها که عبارتند از.com , .net , .org برای ثبت و استفاده عموم و هر نوع کاربری مجاز (قانونی) قابل استفاده می باشند. ثبت این دامنه ها از طریق شرکتهایی با عنوان Registrar که توسط ICANN معتبر اعلام شده اند یا نمایندگیهای مجاز آنها امکان پذیر می باشد. هر چند دامنه های فوق هر یک از اختصارهایی برای منظور خاص اقتباس گردیده اند ( .org ارگانها و مراکز غیر انتفاعی ، .net شبکه و خدمات اینترنتی ، .com بنگاهها و مراکز اقتصادی ) ولی در عمل محدودیتی برای استفاده از این پسوندها وجود ندارد. در این میان پسوند .com بیشترین متقاضی را در بر داشته و که در حال حاضر بیش از چهل میلیون دامنه بر روی این سه پسوند ثبت می باشند و در حدود 90 درصد از پسوند .com استفاده شده است.

  • پسوندهای اختصاصی (ویژه):

  پسوندهایی که افراد و سازمانهایی با مشخصات و فعالیتهای خاص بر روی آنها می توانند اقدام به ثبت دامنه نمایند یا فعالیت بر روی این پسوند ها می بایست از قوانین خاصی تابعیت بنماید. مانند .biz , .edu , .info , .gov , .int , .pro , aero, .arpa , .coop, .museum که در هنگام ثبت یا در مدت استفاده ارائه مدارک و رعایت قوانینی خاص اجباری خواهد بود.

  • پسوندهای ملی (کشوری):

  علاوه بر پسوندها عمومی و خاص ، کشورهای مختلف نیز می توانند اقدام به درخواست پسوند با کد اختصاری کشور خود (دو حرفی) را بنمایند. اداره این پسوندها ، قوانین و نحوه تخصیص آنها در اختیار دولتها یا مراکز معرفی شده توسط مراجع رسمی هر کشور خواهد بود. کشورها مختلف می توانند ثبت این دامنه ها را برای سایر ملیتها آزاد یا محدود نموده و یا بطور کلی هرگونه رویه خاصی را در این خصوص اتخاذ نمایند. پسوندهای دو حرفی بعضی از ملیتها با بعضی از کلمات اختصاری تشابه داشته که این کشورها از این فرصت استفاده نموده و به فروش عمومی پسوندها خود اقدام می نمایند. پسوندهایی نظیر .ws , .tv , .cc , .fm , .mw , .it و غیره ... از این قبیل می باشند.
  بسیاری از کشورها پسوند خود را به سطوح دیگری نیز تقسیم می نمایند. مثلا .ir که پسوند کشور ایران است به .org , .net , .co , .id , edu تقسیم گردیده که بعضی از این پسوندها مخصوص فعالیتهای خاص در نظر گرفته شده اند.

  جدول پسوند‌های دامنه‌های اینترنتی جدول پسوند‌های دامنه‌های اینترنتی

  پسوند	توضیحات
  .net	این دامنه یک دامنهٔ عام اینترنتی می‌باشد که در سیستم نامگذاری اینترنت کاربرد دارد و در سال 1985 ساخته شده‌است. این دامنه در حال حاضر توسط شرکت وری‌ساین اداره می‌شود.
  .com	یک دامنهٔ اینترنتی عام می‌باشد که در سیستم دامنه‌ای اینترنت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دامنه در ژانویهٔ سال 1985 ایجاد شد و تبدیل به بزرگترین دامنهٔ عام ورد استفادهٔ اینترنتی شد. این دامنهٔ در ابتدا مورد استفادهٔ وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا بود.
  .info‏	(کوتاه‌شدهٔ ‎.information‏) یکی از دامنه‌های عمومی سطح بالاست که برای وب‌گاه‌های اطلاعاتی در نظر گرفته شده است و مصارف محدود ندارد.
  .ws	خصوص سایتهای منبع یعنی معمولا برای سایتهایی که نقش منبعی بزرگ از اطلاعات و یا فایلها و... را دارند بکار می رود. این نوع حوزه مخففWestern Samoa ( کشور ساموا ) است ولی همانطور که از ظاهر آن پیداست شباهت زیادی به مخفف کلمهWeb Site دارد به همین دلیل بسیاری از سایتها از این نوع حوزه استفاده می کنند.
  .co.uk .org.uk .me.uk	UK مخفف United Kingdom بوده و در واقع این پسوند مخصوص ایالت بریتانیا و ایرلند است اما در حال حاضر به صورت پسوندی برای بسیاری از سایتهای اروپایی تبدیل شده است.
  .org‏	این دامنه از دامنه‌های عام اینترنتی می‌باشد که در سیستم نامگذاری دامنه‌های اینترنتی استفاده می‌شود. این دامنه همینطور جزء 10 دامنهٔ اصلی می‌بود که در ژانویهٔ 1985 برای نامگذاری سازمان‌هایی که شرایط لازم برای استفاده از سایر دامنه‌ها را نداشتند ایجادشد. در حال حاضر هر کسی می‌تواند در نامگذاری‌ها از این دامنه استفاده‌کند. مدیریت این دامنه از ژانویه سال 2003 در اختیار شرکت «Public Interest Registry» می‌باشد. این دامنه بیشتر به سازمان‌های غیر دولتی ارتباط داده‌می‌شود و موسسات خیریه نیز از این دامنه بهره می‌برند.
  .biz	یک دامنهٔ عام اینترنتی می‌باشد که هدف آن وب‌گاه‌های تجارتی می‌باشد. این دامنه در سال 2001 ایجادشد و توسط شرکت «Neulevel» اداره می‌شود. امکان ثبت این دامنه برای هر کس و به هر منظوری وجوددارد. این دامنه در کشور ترکیه بعلت اینکه «biz» به معنی «ما» می‌باشد محبوب است و استفاده می‌شود. وب‌گاه‌های ترکیه‌ای از این دامنه بعلت اینکه وقتی biz.مثلاً برای وب‌گاهی استفاده می‌شود ترجمهٔ آن «ما مثلاً هستیم» می‌شود بسیار استفاده می‌کنند. برای مثال : anneyiz.biz ترجمهٔ آن «ما مادران هستیم» می‌شود و superiz.biz به «ما فوق‌العاده هستیم» ترجمه می‌شود.
  ‎.name‏	مخصوص اشخاص حقیقی است یعنی هر کسی که می خواهد یک سایت شخصی برای خود ایجاد کند می تواند از این نوع دامین استفاده کند.
  .mobi	دامنه اینترنتی مرتبط با موبایل mobile و دستگاه‌های همراه می‌باشد، و برای دسترسی به اینترنت به وسیلهٔ این دستگاه‌ها راه اندازی شده‌است.
  ‎.ir‏	پسوند دامنه اینترنتی کشور ایران است. مسئول ثبت دامنه‌های با این پسوند پژوهشگاه دانش‌های بنیادی (مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات) واقع در تهران است طبق گزارش وب‌گاه این مرکز، تا اواخر سپتامبر 2009 بیش از 120700 دامنه با این پسوند در اینترنت ثبت شده‌است. دکتر سیاوش شهشهانی رییس واحد ثبت دامنه اینترنتی ‎.ir است.
  .ac.ir‏	فقط برای دانشگاه‌ها یا مؤسسات آموزشی دارای مجوز رسمی از آموزش عالی ایران و تنها با ارائه مجوز رسمی و احراز هویت فرد ثبت کننده به عنوان نماینده و یا عضو رسمی هیئت علمی موسسه یا دانشکده، ثبت دامنه ممکن می‌شود.
  .co.ir‏	فقط برای شرکت‌های سهامی خاص، سهامی عام، مسئولیت محدود و تضامنی و با ارائهٔ مدارک ثبت شرکت و احراز هویت فرد ثبت کننده به عنوان نماینده و یا عضو هیئت مدیره شرکت قابل ثبت است.
  .gov.ir‏	فقط برای مؤسسات یا سازمان‌های دولتی و احراز هویت فرد ثبت کننده به عنوان نماینده و یا عضو هیئت رئیسه سازمان یا موسسه دولتی قابل ثبت است.
  .id.ir‏	فقط برای افراد دارای ملیت ایرانی و با ارائهٔ کارت ملی و کد پستی 10 رقمی قابل ثبت است.
  .net.ir‏	فقط برای سرویس‌دهندگان رسمی اینترنت و با فقط با ارائهٔ مجوز سازمان تنظیم مقررات رادیویی، مدارک ثبت شرکت و احراز هویت فرد ثبت کننده به عنوان نماینده و یا عضو هیئت مدیره شرکت قابل ثبت است.
  .org.ir‏	فقط برای مؤسسات و سازمان‌های خصوصی و فقط با ارائهٔ مدارک ثبت و احراز هویت فرد ثبت کننده به عنوان نماینده و یا عضو هیئت رئیسه سازمان یا موسسه خصوصی قابل ثبت است.
  .sch.ir‏	فقط برای مدارس و با ارائهٔ مجوز آموزش و پرورش و احراز هویت مدیر مدرسه قابل ثبت است.
  .ایران.ir‏	مخصوص ثبت دامنه با حروف فارسی مانند www.اینترنت-هوشمند.ایران.ir که البته این دامنه‌ها فقط از طریق مرورگرهای خاصی در دسترس قرار می‌گیرند (مانند موزیلا)

  نام دامنه:
  پس از انتخاب پسوند نام دامنه مهمترین قسمت تشکیل دهنده آدرس یک سایت می باشد. این نام از ترکیب 3 الی 64 حرف ، عدد یا خط تیره (بدون فاصله) تشکیل می گردد. اگر در ثبت عبارت خاصی به عنوان نام دامنه خود اصرار دارید که این عبارت قبلا ثبت شده باشد گریزی غیر از تغییر پسوند مورد نظر خود نخواهید داشت.
  چنانچه آدرس سایت شما حاوی علامت تجاری شما باشد، می توانید جهت اطمینان از دسترسی آسانتر و حفاظت از نام تجاری خود کلیه مشتقات و ترکیبهای آنرا بر روی پسوندهای مختلف ثبت نمایید.
  زیر دامنه (Sub Domain):
  انتخاب پیشوند کاملا اختیاری می باشد ، اما بعضی از پیشوندها بطور پیش فرض برای دسترسی به قسمتها و خدمات خاصی از سایت شما اختصاص داده می شوند. مثلا www. برای دسترسی به صفحات سایت ftp. برای دریافت و ارسال فایل mail. برای دریافت و ارسال نامه های الکترونیکی و غیره ... البته دارنده یک دامنه بر روی یک پسوند مجاز به تعریف زیر دامنه ها به تعداد نامحدود می باشد. برای این منظور می بایست با سرویس دهنده سایت خود مشورت نمایید.

  توجه به نکات زیر به هنگام ثبت دامنه لازم است:

  • عبارت انتخابی تشابه با نام تجاری معروف و معتبر نداشته باشد.
  • کوتاه و متشکل از حداقل تعداد حروف باشد.
  • تلفظ و بخاطر سپردن آن آسان باشد.
  • حتی المقدور با نوع فعالیت سایت ارتباط داشته باشد.
  • از اعداد و خط تیره استفاده نشده یا حداقل استفاده صورت گیرد.
  • مشابه نام سایت دیگری که موجب سردرگمی بازدید کنندگان شود نباشد.
  • برای اطمینان از مالکیت دامنه هنگام ثبت آن بهتر است از قرار گرفتن آدرس پست الکترونیکی خود در قسمت Admin Contact مشخصات دامنه مطمئن شوید.
  • حتی المقدور از طریق مراکزی برای ثبت دامنه خود اقدام نمایید که کلمه عبور و مجوز جابجایی و تغییرات را در اختیار شما قرار می دهند.
  • حتما شرایط و تعهدات ثبت کننده دامنه و نمایندگیهای و همچنین شرایط اختصاصی پسوند مورد تقاضی را مطالعه و از تبعات حقوقی اقدامات خود آگاه شوید.
  • هرگز از آدرس مجهول یا غیر واقعی در مشخصات دامنه خود استفاده ننمایید.
  • قبل از انتخاب دامنه مطمئن شوید که علامت تجاری یا هر گونه علامت ثبت شده دیگر که متعلق به غیر بوده و شما قانونا مجوز رسمی جهت استفاده از آنرا ندارید در آدرس شما بکار نرفته باشد.
  • درصورتی که نام مورد نظر شما قبلا ثبت شده و تاریخ انقضای آن نزدیک است می توانید از خدمات دهنده خود تقاضای خدمات پیش سفارش (Back Order) دامنه را بنمایید.
  • هرگز از DNS شرکتها و خدمات دهنده هایی که مجاز به استفاده از آن نمی باشید در دامنه خود استفاده نکنید و ابن مشخصات را بدون مشورت با شخص فنی تغییر ندهید. زیرا هر تغییر? در این مشخصات می تواند منجر به غیر فعال شدن سایت شما گردد.
  • اعتبار دامنه خود را حت? المقدور تا یک ماه قبل از سر رسید انقضا تجدید نمایید.
  • جهت انتقال دامنه ها از یک ثبت کننده به ثبت کننده دیگر یکماه زودتر از تاریخ انقضا اقدام نمایید.
  • به محل و حساسیتهای سیاسی و اقتصادی ثبت کننده خود دقت نمایید، در صورت وجود دعاوی در ارتباط با پسوندهای عمومی و اختصاصی محل دادگاه رسیدگی کننده ، محل ثبت کننده دامنه خواهد بود.
  • در ارتباط با استفاده از دامنه قوانین بین المللی و قوانین محلی را همزمان در نظر داشته باشید.
  • از خدمات مانیتور مشخصات دامنه یا مخفی نمودن مشخصات خود برای جلوگیری از مزاحمتهای تبلیغاتی و سرقت دامنه خود استفاده نمایید.

E

• ERP

  سیستم‌های برنامه‌ریزی منابع سازمانی، بسته‌های نرم‌افزاری هستند که پشتیبانی‌کننده همه‌ی نیازهای سیستمی و اطلاعاتی سازمان‌ها هستند. این بسته‌های نرم‌افزاری، حوزه‌های عملیاتی مختلف سازمان (مانند مالی، منابع انسانی، لجستیک، فروش و …) را به هم مرتبط کرده و از این طریق به مدیران اجازه می‌دهد که در کل سازمان، فرآیندها و جریان اطلاعات را کنترل کرده و دسترسی به هنگام به اطلاعات را فراهم می-سازند.

H

• HTML

  عبارت HTML ( اچ تی ام ال ) مخفف Hyper Text Markup Language به معنی زبان نشانه گذاری فوق متن است. Html زبان استاندارد طراحی صفحات وب است و کلیه کدهای صفحه اعم از طرف سرور و طرف مشتری در نهایت به کدهای HTML تبدیل شده و توسط مرورگر نمایش داده می شوند.

I

• ITIL

  کتابخانۀ زیرساختی فناوری اطلاعات – ITIL – مجموعه‌ای از تجارب مدیران موفق فناوری اطلاعات در شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف در سراسر دنیاست که برای مدیریت زیرساخت‌های IT و به‌منظور مدیریت کارها و کسب بهترین نتیجه طراحی شده است. به زبان ساده می‌توان ITIL را یک استاندارد در حوزه IT دانست، اما واقعیت این است که ITIL یک استاندارد نیست؛ درواقع ITIL یک چارچوب است که از تجربه‌های موفق (Best practice) به دست آمده است.
  شاید اصلی‌ترین نیازی که مدیران فناوری اطلاعات را به سمت آشنایی با ITIL و استفاده از مفاهیم و روش‌های آن در مدیریت فناوری اطلاعات ترغیب نموده است “ایجاد آمادگی برای بهترین مواجهه با تغییرات درونی و بیرونی کسب و کار در فضای مجازی” است. هر زمانی که یک سرویس به مشتری تحویل داده می‌شود مدیران و متخصصین این حوزه می‌توانند راهکاری مناسب برای کاهش هزینه، ایجاد طرح مناسب برای برقراری روابط با مشتری و کاربران، مدیریت مؤثر و کارآمد زیرساخت‌های فناوری و مواردی از این دست را در آموزه‌های ITIL بیابند.
  ITIL این آموزه‌ها را از طریق طراحی یک مکانیزم مؤثر و کارآمد در مدیریت خدمات فناوری اطلاعات و یکپارچه‌سازی این مکانیزم‌ها با ابزارهای نرم‌افزاری ارائه می‌نماید

K

• KPI

  بسیاری از خبرگان استراتژی کسب وکار و تحلیل های تجاری تعریف های خاص خود از KPI دارند. برای مثال Avinash Kaushik متخصص تحلیل کسب وکار و Bernard Marr در تعریف KPI می گویند:

      یک شاخص کلیدی عملکرد (KPI) یک سنجه (متریک) است که در درک چگونگی دستیابی به اهدافتان کمک می کند.

      به صورت خلاصه یک شاخص کلیدی عملکرد شیوه ای در اندازه گیری مقدار خوبی عملکرد ماست. یک KPI باید در درک مقدار خوبی و تناسب عملکرد ما در دستیابی به اهداف استراتژیک کمک کند.

M

• Metadata

  فراداده یا متادیتا (Metadata) به گونه‌ای از داده‌ها اطلاق می‌شود که اطلاعاتی را در مورد داده‌هایی دیگر فراهم می‌آورند.

P

• PHP

  هر روز وب سایت ها گسترش پیدا میکنند و مخاطبان بیشتری را در بر میگیرند. تا به حال بیش از 125.000.000 دامنه در اینترنت ثبت شده است که نشان دهنده گسترش سریع اینترنت می باشد. با بزرگ شدن و زیاد شدن مخاطبان وب سایت ها دیگر HTML پاسخگوی نیاز مدیران وب سایت ها نبود، از این رو به زبانی نیاز بود تا بتواند مانند نرم افزارهای Dektop عمل کند و به راحتی قابل گسترش باشد. زبان هایی مانند PHP, Asp, Java و ... به وجود آمدند تا به وب سایت ها خدمت کنند. در این مقاله شما را تا حدودی با زبان برنامه نویسی PHP آشنا میکنیم و نگاه کوتاهی به تاریخچه و عمل کرد PHP خواهیم انداخت.

  PHP یک زبان قدرتمند برای ساخت وب سایت های پویا است. این زبان اسکریپتی میتواند با HTML ادغام شود. php یک زبان در سمت سرور است, بدین معنا که کدهای php روی سرور تفسیر میشوند و خروجی html و یا خروجی های دیگری تولید میکند که توسط کاربر قابل مشاهده است.
  php در سال 1994 توسط Rasmus Lerdorf ارایه شد. از آن زمان تا به حال تغییرات زیادی در این زبان اسکریپتی تحت لینوکس ایجاد شده است و در حال حاضر نسخه 5 آن توسط تیم گسترش دهنده php عرضه شده است. تا به امروز حدودا بیش از 35.000.000 وب سایت از این زبان برای ساخت برنامه های تحت وب خود استفاده کرده اند و به عنوان یکی از پرطرفدارترین زبان های اسکریپتی به حساب می آید.
  
  برخی از رقبای php عبارتند از: Perl, JSP, ColdFusion و ASP.NET اما زبان php برتریهای بسیاری در مقایسه با رقیبان خود دارد مانند:
  کارایی بالا، واسطه های مختلف برای سیستم پایگاه های اطلاعاتی مختلف، کتابخانه داخلی برای انجام امور متداول، هزینه پایین، امنییت بالا و ... یکی از نکات مهم زبان php مستقل از محیط کار بودن آن است، بدین صورت که در تمامی کامپیوترها و سیستم عامل ها قابل اجرا است. php روی لینوکس، ویندوز و ... به سادگی اجرا میشود.
  
  برنامه های php را به وسیله مرورگر وب اجرا میکنیم. به وب سایتی که برنامه php در آن قرار دارد میرویم و با در خواست ما سرور کدهای php را تجزیه و تحلیل میکند و پاسخ آن را به صورت html به ما نشان میدهد. با استفاده از زبان php میتوان وب سایت هایی را ساخت که:
  داده ها را از منابع مختلفی مانند بانک های اطلاعاتی و یا فایل ها جمع آوری کنند.
  عناصری مثل جستجو، فروم، عضوییت، ورود و خروج کاربران، گالری عکس و ... ایجاد کرد.
  سیستم پست الکترونیکی ایجاد کرد، فروشگاه آنلاین ساخت و به کاربران اجاز خرید داد و ...
  به طور کلی میتوان گفت php برای وب سایت هایی مناسب است که با کاربران زیادی سر و کار داردند و به صورت مرتب به روز میشوند. شاید این نکته برای شما جالب باشد که بدانید Yahoo به عنوان یکی از هامیان php است و بسیاری از قسمت های خود را با زبان php ساخته است. از وب سایت های معروفی دیگری که از php استفاده میکنند میتوان به Google, flickr و Facebook اشاره کرد.
  
  برنامه نویسی php معمولا به این صورت است که برنامه نویسان در یک کامپیوتر (بدون اتصال به اینترنت) برنامه خود را مینویسند، آزمایشات مقدماتی خود را روی آن انجام میدهند سپس آن را روی سرور منتقل میکنند. در بیشتر موارد برنامه نویس اطلاعات وب سایت را در داخل یک بانک اطلاعاتی قرار میدهید، اطلاعاتی مانند شناسه کاربران و کلمات عبورشان، اخبار و نوشته ها .... سپس با استفاده از php به بانک اطلاعاتی متصل میشوند و با اطلاعات آن کار میکنند. یکی از متداولترین بانک های اطلاعاتی که برای php مورد استفاده قرار میگیرد MySQL است. MySQL چندی پیش توسط شرکت Sun خریداری شد و در حال حاضر نسخه 5 آن آخرین نسخه ارایه داده شده می باشد.

• Pixel

  پیکسل (Pixel) به کوچکترین واحد تشکیل‌دهنده‌ی یک تصویر دیجیتال و هم‌چنین کوچکترین المان تصویری در یک نمایشگر اطلاق می‌شود. این واژه از ابتدای عبارت Picture Element به معنای المان (جزء) تصویری گرفته شده است.

S

• SEO

  سئو، مجموعه‌ای از استراتژی‌ها، تاکتیک‌ها و تکنیک‌هاست که با هدف افزایش تعداد بازدیدکنندگان ارگانیک یک سایت از طریق کسب موقعیت بهتر در فهرست نتایج موتورهای جستجو، انجام می‌شود.

• SLA

  توافق‌نامه سطح خدمات (Service Level Agreement) و به اختصار SLA می‌باشد. یک SLA، سطوح مختلف یک سرویس و خدمت را برای مشتری مشخص می ‌کند. هر یک از این سطوح سرویس می‌توانند وابسته به مجموعه‌ای از عوامل مختلف باشند. در یک سازمان، به واسطه تعریف SLA، شما می‌توانید از روند ارائه خدمات به مشتریان خود اطلاع پیدا کنید و در جهت هر چه بهتر کردن آن، برنامه‌ریزی نمائید. در مقابل SLA، فرصتیرا برای سازمان شما فراهم می‌کند که اگر سطح انتظارات شما به خوبی محقق نشود، از طریق بستر ایجاد شده امکان نظارت مستمر و پیدا کردن نقاط ضعف تسهیل یابد.

w

• wiki

  ویکی (Wiki) به گونه‌ای از وبسایت‌ها گفته می‌شود که به کاربران خود اجازه می‌دهند محتوا، ساختار و فرمت‌بندی آن را از طریق مرورگر وب و به صورت همکارانه ایجاد یا تغییر دهند.